Η πόλη

Η πόλη για να είναι βιώσιμη θέλει άνοιγμα χώρων και προβληματισμού, αλλά και μη προβληματισμού

και προβλημάτων και μη προβλημάτων.

Η τηλεόραση, ως κατα κάποιο τρόπο αναπαραστατική πόλη, επίσης.

Η «επίσημη ζωή"  μ’ όλες τις τυχόν pretences, είναι συνυφασμένη με τον πολιτισμό και απαντάται σε όλους τους πολιτισμούς και σ’ όλες τις εποχές.
Το είδος της συμμετοχής σ΄αυτήν και ο βαθμός εξαναγκαστικότητας ποικίλλει.

Μια πόλη μουντή δεν είναι λύση σε οποιουσδήποτε προβληματισμούς.

Η χαρά όχι μόνο δεν είναι αμαρτία, αλλά είναι και ζητούμενο μιας επιτυχημένης Πολιτείας, άσχετα αν δεν πρέπει άκαιρα να χαιρόμαστε.

Η ευτυχία, όπως και να επιδιώκεται, σχετίζεται πάντως με τη χαρά.

Η ευτυχία δεν απαγορεύεται να είναι και ατομική υπόθεση, διαφοροποιημένη υπόθεση, ιδιαίτερα όταν δεν εκμεταλλεύεται τους άλλους.

Δ. Κ. Κιούκιας.

Nευρώσεις στις "κοινωνίες του ρίσκου"

 

Κατα την εκτίμησή μας,

Η νεύρωση είναι εσφαλμένη εκτίμηση και ελαττωματική κρίση περι των πραγμάτων, συνιστά απόκλιση από την αυτογνωσία, συσχετίζεται (από τους ειδικούς) με υπεραναπτυγμένο Εγώ , το οποίο μάλιστα, από αίσθημα αδίκου, αρνείται να λογοδοτήσει και να συζητήσει ανοικτά.

Έτσι, για να συνδεθούμε με τα προηγούμενα, μια τάδε κλίμακας συλλογικότητα που βιώνει τραυματικά ένα άδικο μεγάλης κλίμακας, μπορεί να αναπτύξει συλλογική νεύρωση.

Συχνά συμπτώματα σ’ αυτές τις περιπτώσεις, είναι επιπλέον η αίσθηση απελπισίας από την μη ορατότητα των ενόχων, δηλαδή από την αδυναμία καταλογισμού της ευθύνης, οπότε μπορούμε να μεταβούμε είτε σε συλλογικές ευθύνες, είτε σε αποδιομπαίους τράγους.

Στο συλλογικό επίπεδο σχετικά βοηθητική για την κατανόηση των φαινομένων είναι η θεωρία της «κοινωνίας του ρίσκου», ιδίως με την έμφαση που δίνει στην αδυναμία καταλογισμού της ευθύνης.

(Θα μου έκανε τιμή ο αναγνώστης να γνωρίσει και τις απόψεις μου πάνω στις «κοινωνίες της διακινδύνευσης», όπως έχουν αποτυπωθεί τόσο σε βιβλίο, όσο και σε μικρότερης έκτασης μελέτη, βλ. σχετικά εκδ. Παπαζήση και «Διοικητική Ενημέρωση»).

Συμπληρώνω και κλείνω υπενθυμίζοντας ότι φαίνεται ότι οι κοινωνίες του ρίσκου γίνονται τελικά και κοινωνίες των  τυφλών κτυπημάτων και της πρωτόγονης ανταπόδοσης.

(Το ζήτημα ίσως έχει και άλλες διακλαδώσεις, που δεν μπορούμε ακόμα να εντοπίσουμε).

 

Δημήτρης Κ. Κιούκιας.

Aν υπάρχει

Αν υπάρχει «μαζική υστερία», όπως πιστεύουν κοινωνικοί επιστήμονες και ψυχολόγοι, με ορισμένες μάλιστα πρόσφατες έρευνες – και πιθανόν να υπάρχει, αν υπάρχει προπαγάνδα, αν πιστέψουμε δηλαδή στην έννοια- υπάρχει πολύ πιθανόν και μαζική νεύρωση,

την οποία σήμερα προτιμάμε να ονομάζουμε κατάθλιψη, κοιτώντας μάλλον ορισμένα επιφανειακά συμπτώματα. Στα παλιά χρόνια ήταν της μόδας ο όρος «υστερία» (π.χ στο Μεσαίωνα). Σε αρκετές απο τέτοιες περιπτώσεις υπήρχε εναλλαγή επιθετικότητας και μελαγχολίας ή και αίσθημα πανικού εν όψει αδιεξόδου.

Αναπτύχθηκαν, όπως θα ξέρουμε, διάφορες ερμηνείες, θεωρίες και  θεραπείες. Όπως και νάχει, η  διάνοιξη διεξόδων  (στο κοινωνικό σώμα, μιας και ενδιαφερόμαστε περισσότερο για το συλλογικό) δεν μπορεί  παρα να βοηθάει.

Τέλος, να σημειώσουμε ότι δεν πρέπει να αποκλείουμε τη μεταδοτικότητα-ενδημικότητα τέτοιων ψυχολογικών φαινομένων, εφόσον πιστέψουμε στον όρο «μαζικός». Αλλά τότε θα ήταν ένα αντίδοτο το «ατομικός» (χρήσιμος όπως έχει αποδειχτεί συχνά σε δύσκολες ιστορικές περιόδους); Καί , αν έτσι, δεν θα φροντίζαμε περισσότερο τα ατομικά δικαιώματα;

 

(Σχετικοί όροι: το πνεύμα της πόλεως, ευρήματα του «θεάτρου του παραλόγου», όπου αναδεικνύονται μοναχικές ατομικότητες. Ίσως επανέλθουμε, εδώ ή αλλού, με  περισσότερα και με βιβλιογραφία).

Δημήτρης Κ. Κιούκιας, οπ. παρ.

(Παράκληση του συγγραφέα: Να παίρνονται τα γραφόμενα , κατα προτεραιότητα, at face value).

"Παν μέσον άριστον"

Κάποτε είπαν «παν μέτρον άριστον»,

σήμερα σα να λένε «παν μέσον άριστον».

 (Περισσότερα για «τα μέσα» στην πραναφερθείσα πηγή).

 

Εξαναγκασμός σε προσφορά οδηγεί στο «εξαναγκασμός στην ελευθερία», που επικρίθηκε από αρκετούς.

Η  στράτευση  ιστορικά αφορούσε και ανθρώπους νευρωτικούς και απογοητευμένους.

Η επιμονή μπορεί να γίνει και νεύρωση.

Νεύρωση μπορεί να είναι και ο ρόλος, ειδικά όταν άλλοι σε κοιτούν σαστισμένοι κι εσύ συνεχίζεις την παράσταση.

Η ζωή σαν θέατρο έχει παρουσιαστεί στο θέατρο και σε φιλμ.

Υπάρχει θεραπεία των νευρώσεων με κατάλληλες διαλέξεις, κατα τη γνώμη μας.

Η νεύρωση έχει να κάνει, μεταξύ άλλων, με το «τάνισμα» (ας μου επιτραπεί) της προσωπικής μας δύναμης σε συνάρτηση με το κοινό που παραμονεύει και υπονοείται.

Υπάρχουν και άλλα που θα μπορούσε να πεί κανείς, αλλά

Παν μέτρον άριστον.

Οικονομία και Χρόνος: μικρό σχεδίασμα

 

 

Αναζητώντας το χαμένο χρόνο, κατα τον τίτλο του Προύστ.

Ο χρόνος είναι χρήμα, κατα την παροιμία.

Άρα μπορούμε να επιστρέψουμε χρόνο με χρήμα(;).

(Φαίνεται λογικοφανές, αλλά όχι τελείως άτοπο.  Ηθικά, στην υπερβολή του, μπορεί να θεωρηθεί ματαιοδοξία, αλλά σε υπερβολή. Σε ανύποπτο χρόνο και σε συγκεκριμένο χώρο, όταν δηλαδή σκεπτόμαστε περισσότερο το χώρο και λιγότερο το χρόνο, έχουμε σίγουρα εφαρμογές. Από την άλλη, έχουμε το παλιό: «Χρόνου φείδου».  Να κάνουμε δηλαδή και Οικονομία του Χρόνου;  Ακούγεται σαν νέος επιστημονικός κλάδος. Η ζωή μετριέται σε χρόνο και χρήμα-πράγμα κι αν είναι έτσι, θα μπορούσε ο κλάδος αυτός να ενταχθεί σε επιστήμες του ανθρώπου, που βέβαια ήδη υπάρχουν. Αν μας το επιτρέψει ο χρόνος, ίσως επανέλθουμε).

Δημήτρης Κιούκιας

Τεστ (συνέχεια προηγουμένων)

Μ' ένα τεστ πρέπει να ξέρουμε τι ακριβώς θέλουμε να διαπιστώσουμε, όπως ένα οποιοδήποτε μηχανικό επιστημονικό μοντέλο έχει συγκεκριμένες συντεταγμένες και συγκεκριμένη-περιορισμένη αποστολή, συχνά δε οδηγεί σε "νόμους"- τάσεις.
 Σχετικά μπορούμε να ρωτήσουμε οικονονομολόγους, κοινωνικούς επιστήμονες, φυσικούς επιστήμονες , ψυχολόγους,  κλπ.
Συχνά στα μοντέλα βρίσκουμε τη διάθεση του ανθρώπου να κάνει "καθαρή επιστήμη", απαλλαγμένη από ανθρώπινες βουλήσεις, με τον εντοπισμό ορισμένων δομών (εδώ, απ' ότι ξέρουμε, ανοίγει άλλη επιστημονική και φιλοσοφική συζήτηση).
Πάντως, όπως και νάχει, μπορεί να τύχουμε σε μοντέλα που μας κολακεύουν, οπότε μπορούμε να χαμογελάσουμε, απλά.

Παραθέτουμε και μια προαναφερθείσα πηγή ως εικόνα:

 

Islands

“We are islands”

 

Κατα το παλιό τραγούδι, και

Όταν τα άτομα

αποφασίζουν να περάσουν για λίγο απέναντι

που μπορεί να είναι ένα λεπτό, μπορεί και ώρα,

όχι πάντως πολύ παραπάνω

-          ειδικά όταν πρόκειται για ελληνικά νησιά-

έτσι σαν να ανοίγεις ξαφνικά την πόρτα ενός γραφείου

και απαστράπτοντας να πλησιάσεις τον άλλο αποσβολωμένο

μόλις έφτασες ή μόλις έφτασε,

ακόμα κι αν ήξερες πουθα τον βρείς, αλλά όχι  ακριβώς που βρισκόταν,

θα είναι σαν τις ιδέες που καταλαγιάζουν,

σαν τα γεωλογικά υποστρώματα και τις επιχώσεις

που ως εκ θαύματος ανοίγουν διάπλατες

σαν πόρτες για το καλοσώρισμα:

Γίναμε αστερισμός νησιών 

ή τελος πάντων Δήλιοι κολυμβητές.

 

(Δημήτρης Κιούκιας, 8 Οκτωβρίου 2014)

 

 

Κώδικες επικοινωνίας

Μετα παρατήρηση αρκετών ετών, υποψιαζόμαστε βάσιμα ότι ορισμένοι κώδικες επικοινωνίας που έχουν θεσπιστεί (αν έχουν) εκπτωχεύουν και την επικοινωνία και τη γνώση μας.
(Θα επανέλθουμε- και με συγκεκριμένες βιβλιογραφικές αναφορές).