Κατα την εκτίμησή μας,
Η νεύρωση είναι εσφαλμένη εκτίμηση και ελαττωματική κρίση
περι των πραγμάτων, συνιστά απόκλιση από την αυτογνωσία, συσχετίζεται (από τους
ειδικούς) με υπεραναπτυγμένο Εγώ , το οποίο μάλιστα, από αίσθημα αδίκου,
αρνείται να λογοδοτήσει και να συζητήσει ανοικτά.
Έτσι, για να συνδεθούμε με τα προηγούμενα, μια τάδε κλίμακας
συλλογικότητα που βιώνει τραυματικά ένα άδικο μεγάλης κλίμακας, μπορεί να
αναπτύξει συλλογική νεύρωση.
Συχνά συμπτώματα σ’ αυτές τις περιπτώσεις, είναι επιπλέον η
αίσθηση απελπισίας από την μη ορατότητα των ενόχων, δηλαδή από την αδυναμία
καταλογισμού της ευθύνης, οπότε μπορούμε να μεταβούμε είτε σε συλλογικές
ευθύνες, είτε σε αποδιομπαίους τράγους.
Στο συλλογικό επίπεδο σχετικά βοηθητική για την κατανόηση
των φαινομένων είναι η θεωρία της «κοινωνίας του ρίσκου», ιδίως με την έμφαση
που δίνει στην αδυναμία καταλογισμού της ευθύνης.
(Θα μου έκανε τιμή ο αναγνώστης να γνωρίσει και τις απόψεις
μου πάνω στις «κοινωνίες της διακινδύνευσης», όπως έχουν αποτυπωθεί τόσο σε
βιβλίο, όσο και σε μικρότερης έκτασης μελέτη, βλ. σχετικά εκδ. Παπαζήση και «Διοικητική
Ενημέρωση»).
Συμπληρώνω και κλείνω υπενθυμίζοντας ότι φαίνεται ότι οι κοινωνίες
του ρίσκου γίνονται τελικά και κοινωνίες των
τυφλών κτυπημάτων και της πρωτόγονης ανταπόδοσης.
(Το ζήτημα ίσως έχει και άλλες διακλαδώσεις, που δεν
μπορούμε ακόμα να εντοπίσουμε).
Δημήτρης Κ. Κιούκιας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου