Aν υπάρχει

Αν υπάρχει «μαζική υστερία», όπως πιστεύουν κοινωνικοί επιστήμονες και ψυχολόγοι, με ορισμένες μάλιστα πρόσφατες έρευνες – και πιθανόν να υπάρχει, αν υπάρχει προπαγάνδα, αν πιστέψουμε δηλαδή στην έννοια- υπάρχει πολύ πιθανόν και μαζική νεύρωση,

την οποία σήμερα προτιμάμε να ονομάζουμε κατάθλιψη, κοιτώντας μάλλον ορισμένα επιφανειακά συμπτώματα. Στα παλιά χρόνια ήταν της μόδας ο όρος «υστερία» (π.χ στο Μεσαίωνα). Σε αρκετές απο τέτοιες περιπτώσεις υπήρχε εναλλαγή επιθετικότητας και μελαγχολίας ή και αίσθημα πανικού εν όψει αδιεξόδου.

Αναπτύχθηκαν, όπως θα ξέρουμε, διάφορες ερμηνείες, θεωρίες και  θεραπείες. Όπως και νάχει, η  διάνοιξη διεξόδων  (στο κοινωνικό σώμα, μιας και ενδιαφερόμαστε περισσότερο για το συλλογικό) δεν μπορεί  παρα να βοηθάει.

Τέλος, να σημειώσουμε ότι δεν πρέπει να αποκλείουμε τη μεταδοτικότητα-ενδημικότητα τέτοιων ψυχολογικών φαινομένων, εφόσον πιστέψουμε στον όρο «μαζικός». Αλλά τότε θα ήταν ένα αντίδοτο το «ατομικός» (χρήσιμος όπως έχει αποδειχτεί συχνά σε δύσκολες ιστορικές περιόδους); Καί , αν έτσι, δεν θα φροντίζαμε περισσότερο τα ατομικά δικαιώματα;

 

(Σχετικοί όροι: το πνεύμα της πόλεως, ευρήματα του «θεάτρου του παραλόγου», όπου αναδεικνύονται μοναχικές ατομικότητες. Ίσως επανέλθουμε, εδώ ή αλλού, με  περισσότερα και με βιβλιογραφία).

Δημήτρης Κ. Κιούκιας, οπ. παρ.

(Παράκληση του συγγραφέα: Να παίρνονται τα γραφόμενα , κατα προτεραιότητα, at face value).