Τρίτη 28 Ιουλίου 2015

Ο μύθος

Ο μύθος είναι συχνά ένα καλλιτέχνημα,  γραμμένο σε ποιητική γλώσσα, κι ένα μεγάλο μέρος της τέρψης του έγκειται εκεί (να απολαμβάνεις για παράδειγμα τον τρόπο περιγραφής του Αισχύλου από τους ηθοποιούς). Ανήκει δηλαδή περισσότερο στη σφαίρα της τέχνης, όπως ένα τραγούδι. Η συμπαράθεσή του με κοινωνικό επιστημονικό λόγο δημιουργεί ωραίους συνειρμούς και ανάλογες ενισχύσεις, αλλά δεν μπορεί να τον υποκαταστήσει (ακόμα και οι αναλύσεις των μύθων γίνονται με επιστημονική γλώσσα, όχι με μυθική). Αδόκιμες δε ταυτίσεις με μύθους φαίνονται σαν άτυχες παρομοιώσεις.

(Υπενθυμίζουμε με την ευκαιρία την πορεία του ανθρώπινου πνεύματος από το μύθο στο λόγο).

Του


Δημήτρη Κιούκια

Ο ρεαλισμός του ρεαλισμού

Στό λόγο καμιά φορά  συνηθίζεται να υπάρχει και κάποιος σκεπτικισμός, ή απλά συζήτηση. Σωστά λοιπόν επισημαίνεται ο διάλογος που παραθέτει ο Θουκυδίδης (τι να σημαίνει άραγε το όνομα;) ως ιστορικό ντοκουμέντο στην πολύτομη ιστορία του. Και πράγματι είναι ένα παράδειγμα πολιτικού ρεαλισμού (για περισσότερη ανάλυση του όρου δείτε σε Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης, νο. 3, 1994). Έτσι, η Μήλος κατεστράφη, αλλά αργότερα συνέβη η ατυχής Σικελική εκστρατεία, η Αθήνα αργότερα έχασε τον πόλεμο και η Αθηναϊκή Συμμαχία διαλύθηκε. Αρκετοί σύμμαχοι  στράφηκαν πρός τον έτερο ισχυρό, την Σπάρτη, και εντάχθηκαν στη δική της ηγεμονία (λέγεται ότι τους φάνηκε πιο καταδυναστευτική, σε σχέση με την προηγούμενη).
Ο πολιτικός ρεαλισμός αναπτύσσεται και υπεισέρχεται στη σκέψη συνήθως όταν θέλουμε να εκτιμήσουμε τη δύναμη και τις δυνάμεις των αντιμαχομένων (των εν δυνάμει έστω). Από αυτή την άποψη είναι περισσότερο ένα εργαλείο μέτρησης-εκτίμησης, παρά ένα απόλυτο δόγμα- που συχνά μπορεί να οδηγήσει στον (πολιτικό) αμοραλισμό.
Η πολιτική, τις περισσότερες φορές, εκδηλώνεται ως παραινετική-συστατική, αυτό είναι ένα μεγάλο μέρος της πρακτικής λειτουργίας της, εφόσον μάλιστα συχνά είναι στραμμένη προς το μέλλον και πρός το λαό. Είναι υποχρεωμένη λοιπόν να απευθύνεται ηθικοπλαστικά και λιγότερο «ρεαλιστικά». Εάν απευθυνόταν ρεαλιστικά δεν θα χρειαζόταν σλόγκαν.
Τέλος, θα συστήναμε (ορίστε πάλι η πολιτική κλίση) να περιορίσουμε την ασταμάτητη τηλεοπτική συζήτηση και να μείνουμε σε πιο ελλειπτικές και προσεγμένες τοποθετήσεις, καθ’οτι τέτοια πράγματα δεν ενδείκνυνται σε περιόδους διαπραγματεύσεων, ούτε ρεαλιστικά είναι.

Του

Δημήτρη Κιούκια


"Creative Commons License
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivs 3.0 Unported License".